Δευτέρα 28 Ιουλίου 2008

Πολιτική, υπόθεση για λίγους;

Στην αρχαία Αθήνα η συμμετοχή στα κοινά ήταν από τις πλέον σημαντικές ενασχολήσεις των πολιτών. Στην εκκλησία του δήμου αν και δεν ήταν υποχρεωτική η συμμετοχή, ο κάθε πολίτης μπορούσε να απευθυνθεί σ' αυτή και να θέσει ή να συζητήσει θέματα που αφορούσαν το κράτος. Η Βουλή των 500 είχε μέλη τα οποία εκλέγονταν με κλήρωση. Ο Περικλής εισήγαγε την πληρωμή μισθού στα μέλη των δικαστηρίων και της Βουλής, έτσι ώστε ακόμα και οι φτωχοί να έχουν τη δυνατότητα συμμετοχής στα κοινά. Είναι προφανές λοιπόν, πως στην αρχαία Αθήνα έδιναν μεγάλη σημασία στο να έχουν όλοι την ίδια δυνατότητα να εκλεγούν σε κάποια θέση ( Βουλή, λαϊκό δικαστήριο της Ηλιαίας, άρχοντες) και να ασχολούνται με την πολιτική. Η ενεργός συμμετοχή του πολίτη στα κοινά ήταν ζωτικής σημασίας, γιατί από αυτήν εξαρτιόταν η λει­τουργία του πολιτεύματος.
Σήμερα από την άλλη, παρατηρούμε μια γενική απαξίωση της πολιτικής. Είναι της μόδας απόψεις όπως: όλοι είναι λαμόγια, όλοι εξυπηρετούν συμφέροντα, οι τίμιοι δεν ασχολούνται με τα κοινά, κα. Σε μεγάλο βαθμό επίσης η ενασχόληση με τα κοινά έχει γίνει κληρονομική. Ασχολούνται μόνο όσοι έχουν ανάλογα ερεθίσματα από τους γονείς τους. Νέα πρόσωπα, από άγνωστες οικογένειες είναι σπάνιο να έρθουν στο προσκήνιο . Η ενασχόληση με αυτή τείνει να γίνει από λειτούργημα επάγγελμα και μάλιστα κλειστό. Καλλιεργείται δηλαδή σε μεγάλο βαθμό μια λάθος νοοτροπία, που εύκολα υιοθετείται. Φταίνε οι πολιτικοί και δε μπορεί να αλλάξει κάτι - δεν έχει νόημα να ασχολείται κανείς...
Αν κάποιοι θα ήθελαν να γίνει η πολιτική υπόθεση λίγων θα πρέπει να τρίβουν τα χέρια τους με αυτή τη νοοτροπία. Όπως και να το κάνουμε κάποιοι πρέπει να κυβερνάνε. Όσο λιγότεροι οι ενδιαφερόμενοι τόσο πιο εύκολο για αυτούς να ελέγχουν τους μηχανισμούς και να εκλέγονται. Τόσο πιο εύκολο να υπάρχουν μηχανισμοί.
Το αντιπροσωπευτικό πολιτικό μας σύστημα βέβαια δεν έχει καμία σχέση με την άμεση δημοκρατία της αρχαίας Αθήνας. Παρ' όλα αυτά δίνει την δυνατότητα πέρα από το εκλογικό δικαίωμα να έχει κανείς και μεγαλύτερη συμβολή στα κοινά όπως: μέσω του συνδικαλισμού, μέσω κομμάτων, παρατάξεων, ομάδων πίεσης, αυτοοργάνωσης κλπ. Σίγουρα θα μπορούσαν να γίνουν πολλά περισσότερα, σίγουρα με την αξιοποίηση και του internet θα μπορούσε να γίνει πολύ πιο συμμετοχική η δημοκρατία μας. Αλλά ακόμα και τώρα τα μέσα που δίνονται δεν αξιοποιούνται σε ικανοποιητικό βαθμό.
Υπάρχει και μια λάθος νοοτροπία από την μεριά των κυβερνώντων πάνω στην πολιτική. Στην αρχαία Αθήνα η άμεση δημοκρατία δεν έδινε κανένα περιθώριο στον πολίτη να μην εφαρμόσει τους νόμους που ο ίδιος είχε ψηφίσει. Σήμερα πολλές φορές επιχειρείται να ψηφισθούν νόμοι που είναι αντίθετοι με την κοινή γνώμη. Ο πολιτικός έρχεται ως "σωτήρας" να επιβάλλει την "σωστή" άποψη του στην κοινωνία... Μα αν έχει δίκιο και επιχειρήματα γιατί δεν μπορεί να πείσει την πλειοψηφία; Μια μεταρρύθμιση ποτέ δεν μπορεί να εφαρμοστεί σωστά όταν δεν την θέλει η πλειοψηφία. Και αυτό είναι ένα ακόμα ελάττωμα του πολιτικού μας συστήματος. Δίνει την δυνατότητα σε κυβερνήσεις που εκπροσωπούν τη μειοψηφία να περνάνε νόμους που δεν δέχεται η πλειοψηφία.